Archive for November 2012

Γιατί οι πλανήτες είναι σφαιρικοί;

Στη βαρυτική δύναμη αποδίδεται το σφαιρικό σχήμα των πλανητών. Ασκείται βαρυτική έλξη προς το εσωτερικό κέντρο του πλανήτη με αποτέλεσμα όλα τα σημεία της επιφάνειας να έλκονται προς τα μέσα με την ίδια δύναμη. Η φυγόκεντρος όμως δύναμη, εξαιτίας της περιστροφής του πλανήτη, μπορεί να προσδώσει στη σφαίρα λίγο πεπλατυσμένο σχήμα στους πόλους και διαστολή στον ισημερινό. Η διάμετρος της Γης στον ισημερινό είναι 12.756 χιλιόμετρα, ενώ η διάμετρος στους πόλους 12.714 χιλιόμετρα.

Από ποια ζώα προέρχονται οι δεινόσαυροι;

Οι πρόγονοι των δεινόσαυρων είναι οι αρχόσαυροι, μια ομάδα ερπετών που ζούσε πριν από 250 με 230 εκατομμύρια χρόνια περίπου. Στους απογόνους των αρχόσαυρων περιλαμβάνονται επίσης οι κροκόδειλοι και τα πτηνά. Αυτοί με τη σειρά τους προέρχονται από άλλα ερπετά σε μια μακριά εξελικτική σειρά που φθάνει στο παρελθόν, μέσα από αμφίβια, ψάρια και πολλά ασπόνδυλα, στον κοινό πρόγονο όλων των ζώων κάπου 650 εκατομμύρια χρόνια πριν από σήμερα.

Ποιο ήταν το πρώτο εθνικό πάρκο;

Το Εθνικό Πάρκο του Yellowstone, στα Βραχώδη Όρη των ΗΠΑ, ιδρύθηκε το 1872 κι έτσι είναι το παλιότερο εθνικό πάρκο του κόσμου. Έχει έκταση περίπου 9 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα και το επισκέπτονται κάθε χρόνο πάνω από 3 εκατομμύρια άνθρωποι. Το πάρκο είναι γνωστό για την πλούσια πανίδα του και για γεωθερμικά φαινόμενα όπως το Old Faithful Geyser.

Μπορεί οι αστραπές να έχουν διάφορα χρώματα;

Τα χρώματα των αστραπών καθορίζονται από τον καιρό και από τον περιβάλλοντα αέρα. Αν το νέφος περιέχει βροχή, η αστραπή θα είναι κοκκινωπή (το χαλάζι δίνει μπλε αστραπές και ο γεμάτος σκόνη αέρας κίτρινες). Λευκές αστραπές σημαίνουν χαμηλή υγρασία του αέρα και γι’ αυτό αυτός ο τύπος αστραπών προκαλεί συνήθως πυρκαγιές.

Τι είναι η βιοφωταύγεια;

Η βιοφωταύγεια είναι ένα φωτεινό φαινόμενο που προκαλείται από έμβιους οργανισμούς με τη βοήθεια μιας χημικής αντίδρασης. Είναι γνωστό ότι ένα συγκεκριμένο δινομαστιγωτό του πλαγκτού, το Noctiluca scintillans, εκπέμπει φως όταν επηρεάζεται με μηχανικό τρόπο –για παράδειγμα, από ένα πλοίο ή έναν κολυμβητή–, οπότε εκδηλώνεται έντονη βιοφωταύγεια στη θάλασσα. Υπάρχουν κι άλλοι θαλάσσιοι οργανισμοί που παράγουν φως με αντίστοιχο τρόπο.

Τι είναι ο ψυχρός παγετώνας;

Φυσικά, όλοι οι παγετώνες είναι ψυχροί. Παρ’ όλα αυτά, οι ερευνητές αποκαλούν «ψυχρούς» τους παγετώνες εκείνους των οποίων ο παγωμένος πυθμένας είναι κολλημένος στην επιφάνεια που βρίσκεται στην κάτω πλευρά τους. Ο ψυχρός παγετώνας μπορεί κάλλιστα να κινηθεί αν βρίσκεται πάνω σε λάσπη, άμμο ή χαλίκια, στην περίπτωση όμως αυτή μετακινείται μαζί του και όλη η επιφάνεια.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο μυρμήγκι του κόσμου;

Ο γίγαντας στον κόσμο των μυρμηγκιών είναι το νοτιοαμερικανικό είδος Dinoponera gigantea. Οι εργάτριες του είδους αυτού έχουν μέσο μήκος 4 εκατοστά και όταν θυμώνουν εκπέμπουν ήχους που ακούγονται. Τα μυρμήγκια αυτά δεν έχουν μορφολογικά διακριτή βασίλισσα, αλλά διαμορφώνουν ισχυρές ιεραρχίες ανάμεσα στις εργάτριες, η ανώτερη από τις οποίες («άλφα») είναι αυτή που αναπαράγεται. Το απόλυτο μέγιστο μέγεθος όμως στον κόσμο των μυρμηγκιών το έχει η βασίλισσα του αφρικανικού είδους Dorylus wilverthi και φθάνει τα 5 εκατοστά.

Πότε προβλήθηκε η πρώτη τρισδιάστατη ταινία;

Η πρώτη τρισδιάστατη ταινία που προβλήθηκε σε κοινό είχε τίτλο The Power of Love και έκανε πρεμιέρα στις 27 Σεπτεμβρίου 1922 στο Ambassador Hotel Theatre στο Λος Άντζελες των ΗΠΑ. Το 1935 έγινε η πρεμιέρα του πρώτου έγχρωμου τρισδιάστατου φιλμ. Ωστόσο, οι τρισδιάστατες ταινίες άρχισαν να προβάλλονται μεθοδικά τη δεκαετία του 1950.

Πόσο κρέας έχει μια αγελάδα;

Μια αγελάδα μπορεί να ζυγίζει 250 με 1.000 κιλά. Γύρω στο 50% του βάρους του ζώου γίνεται φαγώσιμο κρέας, δηλαδή 125 με 500 κιλά.

Τα περιττώματα των φαλαινών δίνουν περισσότερο ψάρι

Αμερικανοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι το άζωτο που περιέχουν τα περιττώματα των φαλαινών ευνοεί τη θαλάσσια πανίδα γιατί συμβάλλει στη γέννηση περισσότερων ψαριών.

Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού πολλές θαλάσσιες περιοχές παρουσιάζουν έλλειψη αζώτου και αυτό εμποδίζει την παραγωγή του σημαντικού φυτικού πλαγκτού, που βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της θαλάσσιας τροφικής αλυσίδας.

Ωστόσο, η ύπαρξη κοπράνων των φαλαινών σημαίνει πως το φυτοπλαγκτόν μπορεί ακόμη να αναπτυχθεί και να ευδοκιμήσει.