Επικοινωνούν μεταξύ τους τα φυτά;

Τα φυτά δεν έχουν αισθητήρια όργανα όπως τα ζώα, μπορούν όμως να επικοινωνούν μεταξύ τους με άλλους τρόπους;

Η βοτανική έχει αποδείξει, τα τελευταία χρόνια, ότι ανάμεσα στα φυτά συμβαίνουν περισσότερα πράγματα απ’ ό,τι πιστεύαμε. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μάλιστα, αποδείχθηκε ότι τα φυτά είναι σε θέση να «μιλούν» μεταξύ τους με τη βοήθεια αερομεταφερόμενων μορίων.

Για παράδειγμα, πολύ πρόσφατα πειράματα –που έγιναν από βιολόγους ερευνητές του Ινστιτούτου Max Planck της Γερμανίας– έδειξαν ότι η θνησιμότητα των προνυμφών των εντόμων είναι μεγαλύτερη σε φυτά που έχουν προλάβει να προετοιμαστούν για μια επίθεση από αυτές, αφού είχαν «ειδοποιηθεί» από γειτονικά φυτά. Το αποτέλεσμα ήταν τα φυτά που είχαν δεχθεί την «προειδοποίηση» να φαγωθούν λιγότερο. Τα πειράματα έγιναν σε άγριες αψιθιές, οι οποίες είναι γνωστό ότι, όταν δέχονται επίθεση εντόμων, εκλύουν στον αέρα πολλές οργανικές ουσίες, όπως αιθύλιο και μεθανόλη. Μόλις οι αψιθιές δέχτηκαν την επίθεση των προνυμφών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άγριες νικοτιανές που βρίσκονταν κοντά τους άρχισαν να παράγουν δηλητήρια, όπως διάφορα αλκαλοειδή, κατά των παρασιτικών εντόμων. Έτσι, το πείραμα έδειξε ότι ακόμη και φυτά από διαφορετικά είδη μπορούν να επικοινωνούν μεταξύ τους.

Οι βοτανολόγοι πιστεύουν, ωστόσο, ότι τα προειδοποιητικά μόρια δεν απελευθερώνονται σκόπιμα από τα φυτά που υφίστανται επίθεση για να βοηθήσουν άλλα φυτά. Το πιο πιθανό είναι ότι τα φυτά έχουν απλώς αναπτύξει την ικανότητα να αντιδρούν σε ορισμένες ουσίες που εκλύονται από τους «γείτονές» τους. Και αυτό γιατί, όσον αφορά τη διαχείριση των πόρων, συνιστά μεγάλο πλεονέκτημα για τα φυτά να να παράγουν τις αμυντικές τους ουσίες την κατάλληλη στιγμή.